Jak można dochodzić roszczenia o zachowek?
W poprzednim wpisie wyjaśniłem, że roszczenie o zachowek jest roszczeniem pieniężnym. Pokrzywdzony spadkobierca dysponuje zatem roszczeniem o zapłatę od osoby (osób), powołanych do spadku w testamencie, lub które otrzymały od spadkodawcy darowiznę.
Zadośćuczynienie takiemu żądaniu polega więc na zapłacie na rzecz uprawnionego do zachowku odpowiedniej kwoty pieniężnej.
Podobnie jak w innych sytuacjach kiedy wierzyciel dysponuje roszczeniem pieniężnym zapłata może nastąpić dobrowolnie na podstawie zawartej ugody lub na skutek wytoczonego powództwa przed sądem.
Dobrowolna wypłata zachowku
Moim zdaniem znacznie lepszym rozwiązaniem jest spłata dobrowolna. Oczywiście dotyczy to sytuacji, w której roszczenie jest bezsporne i nieprzedawnione.
Uwaga! Przeczytaj: Jaki jest termin przedawnienia zachowku
Warto wówczas sporządzić odpowiedni dokument (ugodę dotyczącą zapłaty zachowku). Takie wyjście jest korzystne dla obu stron. Wyjaśniając to moim Klientom często mówię, że najgorsza ugoda jest lepsza niż najlepszy wyrok.
Dlaczego?
Po pierwsze chodzi o kwestie niemałych opłat sądowych. Dla obu stron zawarcie ugody jest po prostu tańsze.
Po drugie strony, w ramach ugody mogą dopasować wysokość spłat do rzeczywistej sytuacji majątkowej zobowiązanego do zapłaty zachowku. Może to polegać na rozłożeniu zapłaty na odpowiednie raty lub odłożyć jego spłatę (np. do czasu sprzedaży odziedziczonego mieszkania).
Zobacz: Zasady obliczania wysokości zachowku
Jest to ważne, bo uzyskanie wyroku sądowego zobowiązującego do zapłaty zachowku, to często dopiero połowa drogi do jego faktycznego uzyskania. Z reguły pozostaje jeszcze kwestia jego egzekucji przez komornika, a to dodatkowy czas i dodatkowe koszty.
Bardzo często doradzam moim Klientom właśnie takie – ugodowe – rozwiązanie kwestii zachowku i w ramach negocjacji z przeciwnikiem pomagam doprowadzić do zawarcia stosownej ugody.
O tym jak przygotować ugodę dotyczącą zapłaty zachowku piszę w innym miejscu (zobacz: Ugoda w sprawie zapłaty zachowku)
Sądowe dochodzenie zachowku
Czasem, gdy nie ma woli zawarcia ugody lub jeśli pomiędzy stronami występują pewne elementy sporne (np. wysokość dochodzonego zachowku lub w gdy w grę wchodzi zarzut niezgodności żądania zachowku z zasadami współżycia społecznego) pozostaje droga sądowa.
Roszczenie o zachowek może być dochodzone przed sądem w drodze powództwa o zapłatę zachowku. Należy jednak przypomnieć, że uprawniony do zachowku będzie musiał jeszcze przed wszczęciem postępowania w sprawie o zapłatę zachowku uiścić opłatę sądową. W przeciwnym razie Sąd nie zajmie się sprawą.
Przeczytaj: Opłaty sądowe w sprawie o zachowek
Przygotowanie pozwu o zapłatę zachowku wymaga zwykle ustalenia z Klientem wielu istotnych kwestii. Jeśli chcesz uzyskać kilka wskazówek o tym, jak ja przygotowuję się do pisania pozwu o zachowek zapraszam do dalszej lektury bloga – jak napisać pozew o zachowek.
