Na spotkaniach z Klientami bardzo często analizuję pod kątem zasadności roszczeń o zachowek przedstawiane mi umowy darowizny dokonane przez spadkodawcę. Jednym z typowych postanowień, które stosunkowo często pojawiają się w takich umowach, a zarazem budzą spore wątpliwości są klauzule dotyczące schedy spadkowej.
Treść postanowienia z reguły brzmi mniej więcej tak:
„Spadkodawca oświadcza, że niniejsza darowizna jest zwolniona z obowiązku zaliczenia na schedę spadkową”
Scheda spadkowa
Scheda spadkowa ma znaczenie w przy dokonywaniu podziału majątku spadkowego (dział spadku). W skrócie można powiedzieć, że jeśli podział dokonywany jest pomiędzy zstępnymi, albo pomiędzy zstępnymi i małżonkiem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn oraz zapisów windykacyjnych
Przykład:
Spadkodawca ma dwoje dzieci (syna oraz córkę) i małżonkę. W skład spadku wchodzi dom o wartości 500 tyś. PLN, zaś syn spadkodawcy otrzymał od niego w darowiźnie samochód o wartości 100 tyś. PLN. Spadkobiercy dziedziczą spadek po 1/3 części.
Wobec tego cały majątek spadkowy wraz z doliczoną darowizną ma wartość 600 tyś. PLN. Scheda każdego ze spadkobierców wynosi 1/3 wartości majątku powiększonego o wartości darowizn czyli 200 tyś. PLN.
Ponieważ syn już otrzymał darowiznę o wartości 100 tyś. PLN, to z pozostałego do podziału majątku spadkowego może otrzymać tylko 100 tyś. PLN. Tymczasem jego siostra i matka otrzymają ze spadku po 200 tyś. PLN.
Gdyby zaś darowizna samochodu została zwolniona ze schedy spadkowej wówczas rozliczenie przedstawiałoby się następująco:
Wartość majątku spadkowego 500 tyś. PLN. Darowizna nie jest doliczana, więc te 500 tyś. PLN dzieli się na troje spadkobierców (każdy otrzymuje po 166,6 tyś. PLN).
Jak widać fakt wyłączenia darowizny ze schedy spadkowej ma bardzo doniosłe skutki finansowe.
Scheda spadkowa a zachowek
Należy jednak z całą stanowczością podkreślić, że to czy darowizna została zwolniona ze schedy spadkowej nie ma żadnego znaczenia w zakresie ustalania wysokości zachowku lub też osób zobowiązanych do jego zapłaty. Scheda spadkowa ma tylko i wyłącznie znaczenie przy podziale majątku spadkowego.
Pewnie zainteresuję Cię również wpis: Scheda spadkowa
