Darowizna po 10 latach a zachowek
Wyjaśniałem już, że na wysokość zachowku mają wpływ także dokonane przez spadkodawcę darowizny.
Przeczytaj: Zasady doliczania darowizn do substratu zachowku
Co więcej, fakt dokonania przez spadkodawcę darowizny powiększa grono osób odpowiedzialnych za zapłatę zachowku lub jego uzupełnienie.
Zapoznaj się ze wpisem: Darowizna a zachowek
Zachowek od darowizny przedawnienie – czy upływ czasu ma jakikolwiek wpływ?
Darowizna a zachowek ile lat musi upłynąć, żeby uprawniony do zachowku nie mógł dopominać się roszczeń od obdarowanego? To pytania, z którymi często się spotykam w swojej zawodowej karierze.
W kontekście obu opisanych na wstępie sytuacji bardzo istotny jest 10-letni termin. Nie jest to jednak tzw. termin przedawnienia roszczenia. Ma on zupełnie inne znaczenie, stąd też termin przedawnienia w odniesieniu do upływu 10 lat od dokonania darowizny jest używany w niniejszym tekście wyłącznie w znaczeniu potocznym.
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że chodzi o upływ czasu pomiędzy datą dokonania darowizny a datą otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy).
Zatem już w chwili otwarcia spadku wiadomo, czy termin ten upłynął, czy nie. Zatem upływ czasu po otwarciu spadku nie będzie miał znaczenia dla zastosowania rozwiązań, o których zaraz opowiem.
Jeśli darowizna została dokonana na co najmniej 10 lat przed otwarciem spadku, to nie uwzględnia się jej przy ustalaniu wysokości zachowku, a także obdarowany nie ponosi odpowiedzialności za roszczenie o uzupełnienie zachowku. Zaliczenie darowizny na schedę spadkową 10 lat – to termin po upływie, którego następuje przedawnienie zachowku od darowizny.
WAŻNE: Powyższa zasada dotyczy tylko i wyłącznie osób niebędących spadkobiercami spadkodawcy.
Masz wątpliwości? Przeczytaj: Dziedziczenie ustawowe
Darowizna po 10 latach a sprawa zachowku
To ostatnie zastrzeżenie jest bardzo często pomijane. Kilka razy w czasie udzielania porady prawnej zdarzyło mi się, że Klient był bardzo zdenerwowany, ponieważ najczęściej w Internecie czytał, że upływ 10 lat wyłącza jego odpowiedzialność za zachowek (roszczenie o uzupełnienie zachowku).
Prawda jest taka, że wyłącza, ale tylko wobec osób, które nie są spadkobiercami.
Sytuacja z darowiznami na rzecz spadkobierców przedstawia się zgoła odmiennie. Niestety dla wszystkich tych, którzy liczą, że w przypadku spadkobierców również istnieją terminy dokonania darowizny, których upływ zwalnia z obowiązku zapłaty zachowku, w przypadku spadkobierców taki termin nie występuje. Zachowek po 20 latach od darowizny, czy nawet zachowek po 30 latach o darowizny jest możliwy w przypadku gdy darowizna dokonana została na rzecz spadkobierców, przykładowo dzieci zmarłego.
Bez znaczenia pozostaje tu upływ 10-letniego terminu, albowiem dzieci należą do grona spadkobierców spadkodawcy. Tymczasem 10-letni termin nie dotyczy spadkobierców.
WAŻNE: Nie należy mylić upływu tego 10-letniego terminu z terminem przedawnienia zachowku, który obowiązuje we wszystkich sprawach o zachowek bez względu na to, czy rozgrywają się one pomiędzy spadkobiercami, czy nie. Zachowek przedawnienie – termin przedawnienia roszczeń o zapłatę zachowku wynosi lat 5 od daty ogłoszenia testamentu. Przykładowo więc zachowek od darowizny po 10 latach może się nie przedawnić, o ile od ogłoszenia testamentu nie upłynęło jeszcze 5 lat, a darowizna dokonana została na rzecz spadkobiercy.
