Dział spadku – podstawowe informacje

Co to jest dział spadku?

Dział spadku to kolejny krok w stronę załatwienia wszystkich formalności związanych z nabyciem spadku.

Pisałem już tutaj o tym, że w wydając postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku sąd jedyne wskazuje kto jest spadkobiercą, a także z reguły określa jedynie jaki udział w majątku spadkowym przypada na rzecz konkretnych spadkobierców. Udział ten określony jest ułamkiem wskazanym w treści postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku – „… spadek dziedziczą syn A.D i córka H.Z. po ½ części…”

Ułamek wskazany przez sąd określa część jaką odziedziczył konkretny spadkobierca w całym majątku spadkowym, a nie w konkretnych przedmiotach. Oznacza to, że nawet prawa podzielne nie ulegają podziałowi wg określonego ułamka. Zatem jeśli w skład spadku wchodziło prawo własności nieruchomości oraz gotówka w kwocie 99 tysięcy PLN, to każdy spadkobierca ma prawo 1/3 całości tego majątku.

Więc spadkobierca nie może – bez zgody pozostałych spadkobierców – wypłacić sobie gotówkę w kwocie 33 tysięcy PLN, uznając, że to jest jego część.

Kiedy możemy dokonać działu spadku?

Żeby zadecydować, które z przedmiotów należących do spadku staną się własnością konkretnego spadkobiercy należy przeprowadzić tzw. dział spadku. Dopiero po dokonaniu działu spadku określone przedmioty stają się wyłączną własnością poszczególnych spadkobierców. Do czasu działu spadku majątek spadkowy stanowi jedną całość, zaś dopiero po przeprowadzeniu działu następuje pomieszanie majątku osobistego spadkobierców z odziedziczonym przez nich majątkiem spadkowym.

Warto zauważyć, że przepis prawa nie nakłada na współspadkobierców obowiązku dokonania działu spadku, ani nie zastrzega w tym zakresie żadnego terminu.

Dział spadku może zostać zatem dokonany długo po śmierci spadkodawcy.

Brak dokonania działu spadku będzie skutkować jednak tym, że przedmioty majątkowe należące do spadku będą – nawet pomimo upływu długiego okresu czasu od śmierci spadkodawcy – traktowane jako majątek spadkowy, a przez to zarząd tym majątkiem oraz np. sprzedaż jego określonych składników będzie podlegać pewnym ograniczeniom.

Przed dokonaniem działu spadku spadkobiercy muszą przeprowadzić postępowanie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku lub uzyskać notarialne poświadczenie dziedziczenia.