Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku stanowi dowód, że spadek po określonym spadkodawcy przypadł jednemu lub kilku spadkobiercom.Sąd wydaje takie postanowienie po przeprowadzeniu rozprawy, zbadaniu wszystkich koniecznych dokumentów oraz przesłuchaniu spadkobierców.
Czy takie postanowienie może zostać zmienione lub uchylone? TAK!
Kiedy jest możliwa zmiana lub uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku?
Jeśli postanowienie nie jest jeszcze prawomocne o jego zmianę lub uchylenie należy wnosić w apelacji.
Czeka Cię nieco bardziej skomplikowana sprawa, jeśli postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku jest już prawomocne. W takim wypadku trzeba założyć nową sprawę.
Żeby skutecznie przekonać sąd do zmiany lub uchylenia takiego prawomocnego postanowienia należy wykazać, że:
- jedna lub kilka osób, wskazane w treści postanowienia jako spadkobiercy, w rzeczywistości nie są spadkobiercami;
- przypadające na konkretnych spadkobierców udziały określone w postanowieniu sądu spadku są inne (mniejsze lub większe).
Z pewnością sprawa zakończy się sukcesem, jeśli wykażesz, że np. istnieje testament spadkodawcy, o którym sąd nie wiedział wydając kwestionowane postanowienie.
W jednej z prowadzonych przeze mnie spraw Klientka znalazła własnoręczny testament matki ukryty w książce kucharskiej jakiś czas po zakończeniu postępowania. W innej testament odnalazł się przy porządkowaniu dokumentów ojca po sprzedaży mieszkania wchodzącego w skład spadku po nim. W obu tych przypadkach sprawy sąd zmienił postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Oprócz ujawnienia się nieznanego testamentu innymi wydarzeniami uzasadniającymi zmianę lub uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku mogą być:
- odnalezienie się kolejnych spadkobierców (np. nieślubnych dzieci spadkodawcy),
- wydanie orzeczenia uznającego jednego ze spadkobierców niegodnym dziedziczenia,
- skutecznego uchylenia się od przyjęcia spadku ,
- odnalezienie się umowy zrzeczenia dziedziczenia itp.
Jeśli brałeś udział w postępowaniu, w którym wydano o stwierdzeniu nabycia spadku po spadkodawcy, możesz żądać jego zmiany lub uchylenia tylko wtedy, kiedy okoliczności uzasadniające wszczęcie nowej sprawy poznałeś już po uprawomocnieniu się tego postanowienia.
Sąd nie zgodzi się na Twój wniosek, jeśli mogłeś przedstawić tę okoliczność w pierwszym postępowaniu, ale tego nie zrobiłeś. Nie mówię już o tym, że świadome ukrywanie testamentu lub istnienia innych spadkobierców może ściągnąć na Ciebie naprawdę nieprzyjemne konsekwencję.
Pamiętaj też o tym, że liczy się tylko to, czy formalnie brałeś udział w tym pierwszym postępowaniu. Nie ma znaczenia, czy pojawiłeś się w sądzie i czy składałeś jakiekolwiek pisma procesowe lub oświadczenia. Jeśli zostałeś prawidłowo zawiadomiony przez sąd o tym, że to czy się sprawa o stwierdzenie nabycia spadku, ale po prostu nie przyjechałeś na rozprawę, oznacza to, że brałeś udział w postępowaniu.
Termin na wystąpienie z wnioskiem o zmianę lub uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
To czy brałeś udział w pierwszy postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku jest też ważne przy określenie terminu, w którym powinieneś żądać zamiany lub uchylenia tego postanowienia. W takim wypadku masz tylko rok czasu na to, żeby zacząć działać. Po bezskutecznym upływie tego terminu jakiekolwiek dalsze ruchy będą już dla Ciebie niemożliwe.
Inaczej wygląda sytuacja jeśli nie brałeś udziału w tym postępowaniu – np. kiedy to Ty jesteś pominiętym spadkobiercom. Wówczas nie ma żadnego terminu, w którym powinieneś wystąpić z takim wnioskiem.
Pamiętaj jednak o tym, że dopóki poprzednie postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku jest w mocy, wskazani w nim spadkobiercy mogą dowolnie dysponować majątkiem spadkowym. Jeśli za późno zaczniesz działać może się okazać, że znaczna część tego majątku będzie już nie do odzyskania.