Wydziedziczenie i niegodność dziedziczenia to dwie zupełnie odrębne instytucje prawa spadkowego.
Warto przypomnieć, że wydziedziczenie jest możliwe w przypadku gdy spadkobierca:
- wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
- dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
- uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj.
Dalsza część tekstu znajduje się pod materiałem audio.
.
Uznanie za niegodnego dziedziczenia może dotyczyć spadkobiercy, który:
- dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
- podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
- umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj.
Nie można tych określeń stosować zamiennie, czy też łączyć lub mieszać ze sobą warunków uznania spadkobiercy za niegodnego i przyczyn umożliwiających wydziedziczenie spadkobiercy.
Często jednak zwraca się uwagę, że niegodność dziedziczenia spełnia podobne funkcje co wydziedziczenie. Wydziedziczenie i uznanie za niegodnego dziedziczenia wyłącza od dziedziczenia, a także pozbawia prawa do zachowku. Obie te instytucje stosowane są wobec konkretnego spadkobiercy i nie przechodzą na jego zstępnych. W obu przypadkach skutki te ustają jeśli spadkodawca przebaczył spadkobiercy.
Przeczytaj więcej: Prawo do zachowku
Różnica jest taka, że wydziedziczenie jest świadomym aktem spadkodawcy, zaś niegodność dziedziczenia jest stwierdzana na podstawie żądania pozostałych spadkobierców już po śmierci spadkodawcy. Spór o ważność wydziedziczenia odbywa się w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, zaś uznanie spadkobiercy za niegodnego wymaga wszczęcia odpowiedniego dodatkowego procesu sądowego.
