Pozew o zachowek – wzór pozwu
Co to jest zachowek?
Kto może wystąpić z roszczeniem o zachowek?
Zgodnie z zapisami Kodeksu cywilnego, jeżeli uprawniony nie otrzymałeś przypisanego Ci zachowku w postaci uczynionej przez testatora donacji, lub w postaci powołania do sukcesji, lub w postaci zapisu, przysługuje Ci przeciwko spadkobiercy roszczenie o uiszczenie sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia legitymy albo do jej uzupełnienia.
Kto należy do osób uprawnionych?
Osoby uprawnione do otrzymania legitymy, a tym samym podniesienia z tego tytułu odpowiedniego żądania to spadkobiercy, którzy w danym wypadku dziedziczyliby z ustawy, jako osoby należące do kręgu najbliższej rodziny testatora, ale testator:
- pominął je w testamencie,
- przeznaczył im taką część spadku, która nie pokrywa w całości wysokości legitymy,
- uszczuplił przypadający im udział, poprzez wykonane przed śmiercią donacje lub zapisy windykacyjne. wskutek czego przedstawia on niższą wartość, niż powinien.
Poprzez w/w osoby należy rozumieć:
- zstępnych, a więc w pierwszym rzędzie dzieci testatora, a następnie jego wnuki etc.,
- małżonka,
- rodziców testatora.
Musisz pamiętać, ze jeżeli po nieżyjącym pozostały dzieci lub wnuki, to rodzice spadkodawcy nie dziedziczą po nim. Legityma nie jest należna również rodzeństwu zmarłego jak i jego dziadkom.
Wobec kogo można wystąpić z roszczeniem o zachowek?
Zobowiązanymi do uiszczenia zachowku są osoby, które uzyskały przysporzenie majątkowe od testatora, a mianowicie:
- spadkobiercy powołani do dziedziczenia,
- osoby, na rzecz których testator ustanowił zapis windykacyjny, przy czym odpowiadają one jedynie w granicach wzbogacenia na skutek zapisu windykacyjnego,
- obdarowani donacją doliczoną do spadku, przy czym odpowiadają one jedynie w granicach wzbogacenia na skutek darowizny.
Jaka jest kolejność dochodzenia zachowku?
W pierwszej kolejności żądanie zapłaty zachowku należy kierować do sukcesora. Jeżeli okaże się z różnych względów, że jako uprawniony nie otrzymasz od niego przysługującej Ci legitymy w pełnej wysokości, wówczas żądanie uiszczenia sumy pieniężnej potrzebnej do jej uzupełnienia, możesz skierować do osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, doliczony do masy podlegającej sukcesji.
Pozew o zachowek – wzór
Elementy pozwu
Co jeszcze zawrzeć w treści?
Jak obliczyć wysokość zachowku i wartość przedmiotu sporu?
Dokonanie obliczenia zachowku, a tym samym ustalenie wartości przedmiotu sporu, nie jest łatwe. W pierwszym rzędzie musisz ustalić jaka jest wartość spadku. Uwzględnij w tym zakresie także darowizny poczynione przez spadkodawcę na rzecz sukcesorów i osób uprawnionych do legitymy.
Do spadku dolicza się donacje poczynione przez testatora, z wyjątkiem:
- drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych,
- dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty licząc wstecz od otwarcia spadku,
- donacji poczynionych na rzecz osób nie będących sukcesorami ani uprawnionymi do zachowku.
Przy obliczaniu zachowku przysługującego potomkowi spadkodawcy, nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych w czasie, gdy testator nie miał dzieci.
W przypadku małżonka spadkodawcy, przy wyliczaniu legitymy nie dolicza się do spadku donacji, które testator uczynił przed małżeństwem.
Następnie, powinieneś ustalić udział spadkowy, który by przypadał uprawnionemu na podstawie sukcesji ustawowej.
Pamiętaj, że musisz wziąć pod uwagę wszystkich sukcesorów ustawowych, a także spadkobierców niegodnych oraz tych, którzy spadek odrzucili.
Nie uwzględnisz spadkobierców którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni, jak również zapisów i poleceń.
Zachowek wynosi połowę wartości udziału spadkowego, jaki by przypadał uprawnionemu przy sukcesji ustawowej.
Jeżeli uprawniony do spadku jest małoletni albo trwale niezdolny do pracy, zachowek wynosi 2/3 wartości tego udziału.
Darowiznę uczynioną przez spadkodawcę uprawnionemu do zachowku zalicza się na należną mu legitymę.
Gdy uprawnionym do legitymy jest zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek także donację uczynioną przez testatora wstępnemu uprawnionego, a więc rodzicowi.
W przypadku gdy uprawnionym do legitymy jest potomek spadkodawcy, zalicza się na przypisaną mu legitymę poniesione przez testatora koszty wychowania oraz wykształcenia ogólnego i zawodowego, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę w danym środowisku.
Ustalona w ten sposób kwota przysługującej Ci legitymy stanowi wartość przedmiotu toczącego się procesu.
Jaki sąd jest właściwy w sprawie o zachowek?
Sądem właściwym do wytoczenia powództwa o zachowek jest wyłącznie sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.
Jeżeli miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, wówczas właściwy jest sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część.
Wybór sądu ze względu na właściwość rzeczową w przypadku sprawy o legitymę nie różni się niczym od każdego innego powództwa o uiszczenie sumy pieniężnej. Wytacza się je przed sąd rejonowy lub okręgowy.
Zależy to od wysokości kwoty, będącej przedmiotem złożonego powództwa. Jeżeli kwota ta jest niższa lub równa 75 000 złotych, to pozew składamy do sądu rejonowego. Jeżeli kwota ta przewyższa 75 000 złotych, pozew musimy wnieść do sądu okręgowego, przed którym odbędzie się rozprawa.
Ile kosztuje pozew o zachowek?
Na koszt pozwu o zachowek składa się opłata sądowa, tzw. wpis.
Jeżeli wartość Twojego powództwa nie przekracza kwoty 20.000 zł, to możliwe jest kilka stopni jej wysokości opłat. I tak jeżeli chcesz żądać zapłaty kwoty:
1) do 500 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 30 złotych;
2) ponad 500 złotych do 1500 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 100 złotych;
3) ponad 1500 złotych do 4000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 200 złotych;
4) ponad 4000 złotych do 7500 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 400 złotych;
5) ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 500 złotych;
6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 750 złotych;
7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – zapłacisz wpis w kwocie 1000 złotych.
Do kiedy można wystąpić z powództwem o zachowek?
Roszczenia do żądania zapłaty zachowku przedawniają się z upływem pięciu lat od ogłoszenia testamentu.
