adwokat Iwo Klisz

Jestem adwokatem, wspólnikiem zarządzającym w Kancelarii Klisz i Wspólnicy oraz liderem zespołu prawników specjalizujących się w sprawach spadkowych. Do tej pory razem z moim zespołem pomogłem setkom osób w sprawach spadkowych. Wspierałem je przy dopełnianiu formalności związanych z nabyciem spadku. Pomagałem uzyskać prawa do należnego im majątku spadkowego zarówno na salach sądowych jak i przy stole negocjacyjnym.

Biuro we Wrocławiu
ul. Joachima Lelewela 23/7
tel. 697 945 000

Biuro w Katowicach
ul. Sobieskiego 27/30
tel. 717 405 000

Biuro w Poznaniu
ul. Bóżnicza 1/14
tel. 669 452 900

Biuro w Gdańsku
ul. Kartuska 31c/1
tel. 669 221 900

Biuro w Warszawie
ul. Zamieniecka 62/64
tel. 695 560 425

Biuro w Krakowie
Al. Beliny-Prażmowskiego  24
tel. 695 560 425

Biuro w Bydgoszczy
ul. Gdańska 7
tel. 695 560 425

strona www: Kancelaria Klisz i Wspólnicy

Myślisz o planowaniu spadkowym?

Obejrzyj moje mini szkolenie na YOUTUBE!

spadek, stwierdzenie nabycia spadku, zachowek, dział spadku

Najnowsze wpisy

Testament negatywny

testament negatywny

Co to jest testament negatywny?

Testamentowe rozporządzenia spadkodawcy mogą przybrać bardzo różną postać. Jednym z nich jest tzw. testament negatywny, na podstawie którego dziedziczący zostaje odsunięty od przypadającej mu części spadku. Bardzo często jest on mylony z tzw. wydziedziczeniem, polegającym na pozbawieniu uprawnionego prawa do legitymy.

Co to jest wydziedziczenie?

Odebranie prawa do zachowku, zwane popularnie wydziedziczeniem, polega na tym, że spadkodawca może w testamencie pozbawić swoich zstępnych, małżonka i rodziców zachowku.
Jest to możliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy jedna z tych osób:
  • wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
  • dopuściła się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,
  • uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Jest to instytucja prawa spadkowego, która powoduje bardzo daleko idące konsekwencje. Powoduje bowiem nie tylko odebranie spadkodawcy przypadającego mu udziału spadkowego, ale zupełne wyłączenie od dziedziczenia. Dzięki temu spadkodawca może nie tylko odsunąć spadkobierców ustawowych od spadkobrania, ale także wykluczyć ich od zachowku.

Co to jest testament negatywny?

Ten rodzaj testamentu nie jest bezpośrednio regulowany przez Kodeks cywilny, który nie wymienia go wśród różnych form wyrażenia ostatniej woli. Jednak jako spadkodawca możesz go sporządzić w ramach zasady swobody testowania. Ta przewiduje dowolność w dokonywaniu przez testatora rozrządzeń własnym majątkiem na wypadek śmierci.

Tego rodzaju akt ostatniej woli stanowi rozrządzenie spadkodawcy swoim majątkiem na wypadek śmierci. Na jego podstawie spadkodawca, w ramach zasady swobody rozporządzania majątkiem, może odsunąć daną osobę od spadku.

Testament taki tym się różni od testamentu wydziedziczającego, że wprawdzie znosi zdolność do dziedziczenia osoby, której testament taki dotyczy, jednakże jednocześnie nie pozbawia jej, jako sukcesora, ustawowego roszczenia o zachowek. Jego skutkiem nie jest zatem całkowite odsunięcie od dziedziczenia.

W jego wyniku następuje zniesienie tytułu danego spadkobiercy do powołania do spadku na mocy ustawy. Tym samym, w chwili otwarcia spadku, a więc śmierci spadkodawcy, możemy takiego sukcesora całkowicie pominąć.

Jak sporządzić testament negatywny?

Do negatywnego rozrządzenia spadkodawcy odnoszą się wszystkie przepisy prawa spadkowego, dotyczące konieczności zachowania formalno-prawnej formy danego rozporządzenia na wypadek śmierci. Możesz go więc sporządzać przy zachowaniu wszystkich warunków, jakie są w nich przewidziane.

A więc, co do zasady, musisz go sporządzić w całości pismem odręcznym i podpisać lub też nadać mu formę aktu notarialnego.

Musisz przy tym wiedzieć, że nie jesteś zobowiązany do wskazywania przyczyn podjęcia decyzji odsunięciu danej osoby od udziału spadkowego. Dzieje się tak, ponieważ, jak wspomniałem powyżej, taka decyzja mieści się w całej rozciągłości w granicach zasady swobody testowania. Okoliczności tej nie bada więc sąd. Jest to jaskrawe przeciwieństwo w stosunku do odebrania prawa do zachowku. W jego przypadku testator musi szczegółowo wskazać powody swojej decyzji.

Jakie są skutki prawne testamentu negatywnego?

Sytuacja spadkobiercy ustawowego odsuniętego od dziedziczenia w drodze testamentu pejoratywnego jest taka, jakby nie dożył on chwili otwarcia spadku. Gdy zatem sukcesorem tym będzie dziecko spadkodawcy, wówczas udział w sukcesji, który by mu przypadał, przypadnie jego zstępnym. Jak stwierdził Sąd Najwyższy, skutkiem testamentu tego rodzaju będzie z reguły dziedziczenie ustawowe według zasad przyjętych w kodeksie cywilnym z pominięciem wyłączonego.

Rezygnacja spadkodawcy z możliwości pozbawienia dziedziczenia spadkobiercy mającego prawo do zachowku i odsunięcie go od dziedziczenia jedynie w drodze aktu ostatniej woli – rozporządzenia negatywnego, nie pozbawia zatem takiego spadkobiercy roszczenia o to świadczenie pieniężne.

Musisz także wiedzieć, że, jak stwierdził w jednej z uchwał Sąd Najwyższy, potomkowie wydziedziczonego zstępnego uprawnieni do zachowku, nawet jeśli przeżyje on spadkodawcę. Tymczasem osoba, której dotyczy testament negatywny, zostaje odsunięta od dziedziczenia ustawowego. Nie oznacza to jednak pozbawienia jej prawa do zachowku.

W efekcie spadkobierca objęty pejoratywnym rozporządzeniem spadkodawcy na wypadek śmierci,

może więc żądać od spadkobierców, by zapłacili na jego rzecz określoną kwotę, konieczną do pokrycia lub uzupełnienia przysługującego mu zachowku.

Jaka jest różnica pomiędzy wydziedziczeniem a testamentem negatywnym? Podsumowanie

Różnice pomiędzy wydziedziczeniem a pejoratywnym rozporządzeniem testamentowym sprowadzają się do następujących zagadnień:

  • wydziedziczenie może nastąpić tylko i wyłącznie z przyczyn ściśle określonych w obowiązujących przepisach prawa. W przypadku testamentu negatywnego nie ma takiego zastrzeżenia,
  • w testamencie wydziedziczającym konieczne jest wskazanie w treści testamentu, jaka jest przyczyna wydziedziczenia. Z kolei w testamencie pejoratywnym nie jest to konieczne,
  • wydziedziczenie powoduje pozbawienie spadkobiercy także upoważnienia do zachowku, natomiast spadkobierca, którego dotyczy niekorzystny testament, nie traci takiego upoważnienia prawnego.

Zobacz więcej: Wydziedziczenie

JAK MOGĘ TOBIE POMÓC?

adwokat poznań prawo spadkowe

Administratorem Twoich danych osobowych jest Iwo Klisz Kancelaria Adwokacka. Więcej informacji o danych osobowych znajdziesz w linku

Kancelaria Prawa Spadkowego

prawo spadkowe

Prawo spadkowe na You Tube!

Zapraszam Cię na kanał prowadzony przez moją małżonkę radcę prawnego Annę Klisz

POBIERZ DARMOWEGO EBOOKA: ZACHOWEK WSZYSTKO, CO MUSISZ WIEDZIEĆ

Każdy z nas intuicyjnie wie, czym jest zachowek i kiedy się należy. Jednakże w rzeczywistości jest to skomplikowana instytucja prawa spadkowego. W zależności od wielu czynników, jego wysokość może być bardzo różna. Co więcej, istnieje wiele sytuacji, w których żądanie zachowku nie jest dopuszczalne.

W ebooku odpowiadamy na następujące pytania:

    • Kiedy i komu przysługuje zachowek?
    • Kiedy można go dochodzić?
    • Ile wynosi zachowek?

Dodatkowo w e-booku: zachowek a testament, darowizna i zapis windykacyjny.