W poprzednim wpisie napisałem, że roszczenie o zachowek – podobnie jak inne roszczenia majątkowe – ulega przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia roszczenia, dłużnik podnosząc zarzut przedawnienia, może uchylić się od zapłaty zachowku.
Więcej: W jakich terminach przedawnia się roszczenie o zapłatę zachowku?
Jest to jeden ze sposobów na to, żeby w ogóle uniknąć konieczności płacenia zachowku.
Przeczytaj także: 7 sposobów na to, żeby nie płacić zachowku
Należy pamiętać, że nie w każdym wypadku upływ terminu przedawnienia załatwia sprawę zachowku. Podczas jego biegu może dojść do sytuacji, które doprowadzą do przerwania biegu przedawnienia.
Po przerwaniu, termin przedawnienia biegnie od początku. Zatem – przypadku roszczeń o zapłatę zachowku – po przerwaniu biegu przedawnienia dłużnik będzie musiał czekać kolejne 5 lat, zanim będzie mógł znowu podnieść zarzut przedawnienia.
Bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany w sytuacji, kiedy uprawniony do zachowku występuje z odpowiednim powództwem o zapłatę zachowku. Z tej właśnie przyczyny – o ile powództwo o zapłatę zachowku zostanie złożone przed upływem terminu przedawnienia – dłużnik nie może skutecznie podnosić zarzutu przedawnienia na rozprawie, która odbywa się nawet po upływie 5 letniego terminu.
Samo wniesienie powództwa przerywa termin przedawnienia, a termin ten nie biegnie przez czas trwania procesu. Należy jednak pamiętać, że jeśli sąd zasądzi odpowiednią kwotę tytułem zachowku, to termin przedawnienia roszczenia zasądzonego takim wyrokiem, wynosi aż 10 lat.
Pisałem o tym, że wystąpienie z powództwem o zapłatę zachowku jest dosyć kosztowne (sama opłata sądowa to 5% dochodzonego roszczenia). Jeśli wystąpienie z takim powództwem jest – z różnych względów – problematyczne, można inaczej doprowadzić do przerwania biegu przedawnienia roszczenia o zachowek.
Jak tanio przerwać bieg przedawnienia o zachowek?
Bieg przedawnienia zostanie także przerwany jeśli uprawniony wystąpi z przeciwko zobowiązanemu wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej.
Jest to specyficzny rodzaj postępowania sądowego, w ramach którego strony – przy obecności sądu – prowadzą rozmowy i mogą zawrzeć ugodę. Oczywiście może też okazać się tak, że strona wezwania do próby ugodowej nie będzie wyrażała chęci podjęcia jakichkolwiek rozmów i wcale nie stawi się w sądzie.
Jednak sam fakt przerwania biegu przedawnienia jest z reguły dla uprawnionego do zachowku bardzo istotny, stąd też popularność tej procedury jest dosyć znaczna. Należy wskazać, że bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany niezależnie od tego, czy wezwany stawi się do sądu celem prowadzenia rozmów ugodowych.
Najważniejsze: opłata sądowa od wniosku do zawezwania do próby ugodowej to 40 PLN (słownie: czterdzieści złotych). Jest to bardzo mała opłata za „wydłużenie” okresu przedawnienia o kolejne 5 lat.
Inne sposoby na przerwanie biegu przedawnienia?
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 10 października 2013r. (sygn. akt: III CZP 53/13) przyjął, że złożenie przez uprawnionego do zachowku wniosku o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie ustawy również przerywa bieg terminu przedawnienia jego roszczenia o zachowek należny od spadkobiercy ustawowego.
Przeczytaj także: Jak uniknąć płacenia zachowku
Zatem w przypadku, gdy dłużnik broni się przed zapłatą zachowku podnosząc zarzut przedawnienia, wierzyciel może skutecznie odeprzeć go wykazując, że po śmierci spadkodawcy sam wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku.
